baryum

BARYUM NEDİR

BARYUM NEDİR 

Baryum, sembolü Ba ve atom numarası 56 olan kimyasal bir elementtir. Kimyasal olarak oldukça reaktif olan yumuşak, gümüşi beyaz bir metaldir. Metal, yüksek reaktivitesi nedeniyle doğada asla saf haliyle bulunmaz. Bunun yerine barit ve viterit gibi minerallerde bileşikler halinde bulunur.Baryum’un erime sıcaklığı 778 °C, kaynama sıcaklığı ise 1140 °C’dir.

Baryumun bir dizi önemli endüstriyel kullanımı vardır. En yaygın olanlardan biri, sondaj ekipmanını yağlamak ve sondaj deliklerinin stabilitesini korumak için kullanılan sondaj sıvılarında bir bileşen olarak kullanılmasıdır. Bir baryum bileşiği olan baryum sülfat ayrıca plastik ve kauçukta dolgu maddesi olarak ve kumaşlarda ağırlıklandırma maddesi olarak kullanılır.

BARYUM TARİHİ

Baryum, 1600’lerin başında Vincenzo Casciarolo tarafından keşfedilmiş ve 1760’larda Carl Scheele tarafından sülfatı olarak tanımlanmıştır. Dr. William Withering ise witherite adı verilen bir mineralin baryum karbonat olduğunu tespit etmiştir. 1808 yılında ise Sir Humphry Davy tarafından baryum hidroksitin elektroliz yöntemiyle çıkarılmıştır. Bu bilgiler ışığında, baryumun tarihçesi hakkında daha fazla bilgi edinmiş olduk.

BARYUM ÖZELLİKLERİ 

Tıp alanında, baryum bileşikleri çeşitli teşhis prosedürlerinde kullanılmaktadır. Örneğin baryum sülfat, sindirim sisteminin röntgen muayenelerinde sıklıkla kontrast madde olarak kullanılır. Yutulduğunda veya lavman olarak verildiğinde, bağırsakların ana hatlarının bir röntgen görüntüsünde daha net görülmesini sağlar.

Pek çok faydalı özelliğine rağmen, baryum ayrıca insanlar ve diğer canlı organizmalar için toksiktir. Büyük miktarlarda yutulması veya solunması halinde ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Baryum zehirlenmesinin belirtileri arasında nefes almada zorluk, kas zayıflığı ve düzensiz kalp atışı bulunur.

Baryuma maruz kalmanın en yaygın kaynakları, baryum içeren minerallerin çıkarılması ve işlenmesi ile baryum bileşiklerinin endüstride kullanılmasıdır. Tuğla ve seramik ürünlerin üretiminde baryum tozunun solunması da meydana gelebilir.

Baryumun sağlık üzerindeki etkileri hakkında ayrıntılı bilgiler vermişsiniz. Baryum genellikle yiyeceklerde ve suda zararlı seviyelerde olmadığından, sağlık riskleri çoğunlukla baryum sülfat veya baryum karbonat içeren havayı solumaktan kaynaklanır. Tehlikeli atık sahalarında bulunan baryum ise, yakınlarında yaşayan insanların zararlı seviyelerde maruz kalabileceği anlamına gelebilir. Maruz kalma, tozun solunması, toprağı veya bitkileri yemesi veya baryumla kirlenmiş içme suyundan kaynaklanabilir. Baryumun sağlık üzerindeki etkileri, bileşiklerin suda çözünürlüğüne bağlıdır. Suda çözünen baryum bileşikleri insan sağlığına zararlı olabilir. Suda çözünen çok büyük miktarlarda baryum alımı felçlere ve hatta bazı durumlarda ölüme neden olabilir. Küçük miktarlarda suda çözünen baryum ise, bir kişide solunum güçlüğü, kan basıncı artışı, kalp ritmi bozukluğu, mide tahrişi, kas güçsüzlüğü, sinir reflekslerinde değişiklikler, beyin ve karaciğer şişmesi, böbrek ve kalp hasarına neden olabilir.

Baryuma maruz kalmayla ilişkili riskleri azaltmak için, baryum bileşikleri kullanan endüstrilerdeki işçilerin tipik olarak solunum cihazları ve eldivenler gibi koruyucu ekipman giymeleri gerekir. Ek olarak, çevreye salınabilecek baryum miktarını sınırlamak için katı düzenlemeler mevcuttur.